24.07.2019
Категории: Новости
От ыйын 16 күнүттэн Үөһээ Дьааҥы Боруулаах орто оскуолатын базатыгар (дириэктэр Божедонова З.Н.) улуустааҕы «Дьааҥы эдэр чинчийээччилэрэ» сайыҥҥы билим оскуолата оҕону чинчийэр уонна проектнай үлэҕэ сыһыарар, ону таһынан үөрэххэ, саҥа билиини ылар баҕаны көҕүлүүр, оҕо инники идэтин сөптөөхтүк таларыгар сүбэлиир сыаллаах-соруктаах үлэтин саҕалаабыта.
Иккис күнтэн «Дьааҥы эдэр чинчийээччилэрэ» Сайыҥҥы билим оскуолата хайысхаларынан үлэтин саҕалаата. Хас биирдии хайысха үлэлиир ньыматын, былаанын билиһиннэрдэ. Бу күн сүрүн лекциятынан Билим оскуолатын салайааччыта Н.В. Малышева «Оскуола оҕолорун чинчийэр үлэлэрин сүрүнэ» уопсай лекцията буолла. Манна Нинель Васильевна үөрэнээччилэри билим эйгэтин кытта билиһиннэрдэ, научнай үлэҕэ сөптөөх сыалы-соругу туруоруу, үлэ тоҕоостооҕун сөпко талыы, научнай үлэ хайдах суруллуохтааҕын, научнай доклаттары конференцияларга көмүскээһин сүрүн ирдэбиллэрин туһунан, оҕо тоҕо чинчийэр үлэнэн дьарыктаныахтааҕын, ону таһынан наука киьи олоҕор туох туһалааҕын туһунан сиһилии кэпсээн оҕолор чинчийэр үлэҕэ интэриэстэрин уһугуннарда. Ол кэннэ лекцияттан ылбыт билиилэригэр олоҕуран хайысхаларынан практическай үлэ ыытылынна. «Генезис 2.0» научно-позновательнай киинэ көрүүтэ оҕолор болҕомтолорун тарта. И.П. Троев киинэ туһунан уонна клонирование тематыгар бэлиэтээһиннэри билиһиннэрдэ. Киинэ кэннэ Н.К. Чириковалыын ырытыһыы буолла. Оҕолор бэйэлэрин санааларын, көрүүлэрин үллэһинниллэр.
От ыйын 18 күнүгэр Билим оскуолатын гуманитарнай хайысхалара олохтоох краеведческай музейга сырыттылар. Ю.В. Божедонов, музей салайааччыта, оҕолорго экспонаттар тустарынан сиһилии кэпсээтэ, экскурсия тэрийдэ. «Культурология. Этнография» хайысха салайааччыта О.А. Лугинова музей материалларыгар олоҕуран үөрэнээччилэргэ интэриэстэриттэн көрөн чинчийэр үлэлэрин тиэмэлэрин талларда. Онон олохтоох краеведческай музей экспонаттарыгар ураты көрүүлээх, саҥаны арыйар научнай үлэлэр суруллар суоллара аһылынна. «Право. Обществознание» хайысха салайааччыта Нь.П. Васильев үөрэнээччилэригэр чинчийэр үлэлэрин тиэмэлэрин быһаарда. Ньургун Павлович хас биирдии үөрэнээччигэ хайдах быһыылаахтык үлэлиэхтээҕин, туохтан саҕалыахтааҕын сырдатта, бу үлэҕэ бэрээдэк, диссипилиинэ тоҕоостооҕун эттэ. «Биология» хайысха үөрэнээччилэрэ салайааччыларын кытта Эриэн Хайаҕа тахсан айылҕа үөрэҕин кытта билсистилэр. Н.К. Чирикова үөрэнээччилэригэр чинчийиллиэхтээх үүнээйилэри хомуттарда. Бу бары түмүгунэн хайысха оҕолоро чинчийэр тиэмэлэрин таллылар. Н.К. Чирикова оҕо баҕатын уонна кыаҕын көрөн эмтээх отторго, лыахтарга, үөҥҥэ-көйүүргэ, кыылга-көтөргө сыһыаннаах тиэмэлэри анаата. «Медицина» хайысха салайааччыта И.П. Троев үөрэнээччилэрин узи, спироанализатор, портативнай глюкометр, дермотоскоп аппараттары кытта билиһиннэрдэ. Аппараттар туохха аналаахтарын, хайдах үлэлииллэрин туһунан лекция хас биирдиилэрин интэриэһиргэттэ. Үөрэнээччилэр медицинаҕа сыһыаннаах чинчийэр тиэмэлэрин таллылар, салайааччыларын кытары чинчийэр үлэлэрин туһунан ырытыстылар, үөрэттилэр. Маны таһынан, бары хайысха үөрэнээччилэрин библиотека материалын кытта хайдах үлэлииргэ, информацияны сөпкө туһанарга үөрэттилэр. Бүгүҥҥү күн ураты тэрээһининэн оҕону проектнай улэҕэ сыһыарар сыаллаах И.П. Троев «Проектнай улэ» тиэмэҕэ уопсай теоретическай хабааннаах лекция ыытта, ол чэрчитинэн ылбыт бииилилэрин практика өттүнэн туһанан стратегическай сессия (форсайт) ыытылынна. Манна оҕолор 6 хамаандаҕа арахсан «Мин баҕа санаам куората» диэн тиэмэҕэ бэйэлэрин көрүүлэринэн проект суруйан көмүскээтилэр. Хас биирдии үөрэнээччи бэйэтин санаатын, этиитин проекка киллэрдэ. Оҕолор бэйэлэригэр элбэх саҥаны арыйдылар.
Билим оскуолатын үлэтин таһынан нэһилиэнньэни кытта үлэ көхтөөхтүк ыытыллар. Икки күн устата И.П. Троев нэһилиэнньэҕэ босхо медосмотр ыытта. Олохтоохтор узи, спироанализатор, портативнай глюкометр, дермотоскоп аппараттарга көрдөрүнэн доруобуйаларын туруктарын биллилэр. Маны таһынан, эдэр учуонайдар Боруулаах кырдьаҕас, аҕам саастаах дьонуттан уонна ураты дьарыктаах олохтоохторуттан Дьааҥыны чинчийэр научнай үлэлэригэр матырыйаал хомуйаллар.
Түмүктээн эттэххэ, Билим оскуолата үөрэнээччилэргэ да, нэһилиэнньэҕэ да туһалаах хайысхаларынан үлэлээн сэргэхситии тыынын, саҥаны билии-көрүү баҕатын киллэрдэ. Өссө да элбэх туһалаах, сонун тэрээһиннэр Билим осколатын кыттыылаахтарын уонна олохтоохтору күүтэллэр.
Билим оскуолатын пресс-центрэ
От ыйын 19 кунэ 2019 с.
Поделиться в соц. сетях этой новостью
